جزییات مصوبات جدید ارزی
هفته گذشته قیمت دلار پس از ۲۰ ماه در حالی وارد کانال 19 هزار تومان شد که به گفته فعالان این حوزه یکی از مهمترین دلایل این مساله کاعش سرعت بازگشت ارزهای صادراتی بوده است. این موضوع در جلسه اخیر ستاد تنظیم بازار بررسی و تصمیمات جدیدی برای مدیریت بازار ارز اتخاذ شد که مهمترین آن ممنوعیت ثبت سفارش شرکتهای صادراتی در صورت عدم بازگشت ارز است. همچنین در این جلسه مقرر شد بانک مرکزی از همه ابزارهای در اختیارش برای ساماندهی بازار ارز استفاده و در همین راستا وزارت خانه های جهاد کشاورزی، صنعت و بهداشت مکلف شدند نسبت به پیگیری برگشت ارز صادراتی محصولات مرتبط با وزارتخانه خود به کشور اقدام کنند. در صورت اهتمام جدی به اجرای این مصوبه و بازگشت ارزهای صادراتی به نظر می رسد مهمترین راه افزایش نرخ دلار در روزهای آینده مسدود می شود. رییس کل بانک مرکزی نیز طی یادداشتی با بیان اینکه صادرکنندگان، باید تتمه ارز حاصل ازصادرات خود درسال ۹۸ را به روش های اعلامی بانک مرکزی، تا پایان تیرماه به چرخه اقتصاد کشور برگردانند گفت: «با توجه به حجم بالای تعهدات آنها، قطعاً در هفته های پیش رو شاهد تأثیر آن در بازار ارز خواهیم بود.»
محمدرضا کلامی، دبیر ستاد تنظیم بازار مصوبات ارزی، کشاورزی، و کالاهای اساسی این هفته ستاد تنظیم بازار را تشریح کرد و گفت: «ثبت سفارش شرکتهای صادراتی، منوط به بازگشت ارز است.» سرپرست معاونت بازرگانی داخلی وزارت صمت در تشریح جلسه اخیر ستاد تنظیم بازار در خصوص مصوبات این ستاد برای مدیریت بازار ارز گفت: «در این جلسه مقرر شد بانک مرکزی از همه ابزارهای در اختیارش برای ساماندهی بازار ارز استفاده کند.» وی افزود: «عرضه منابع ارزی صادراتی باید برای نیازهای با اولویت مواد اولیه واحدهای تولیدی و کالاهای مورد نیاز استفاده شود. تا بتوانیم از منابع ارزی محل صادرات، کالاهای مورد نیاز کشور را وارد کنیم.» سرپرست معاونت بازرگانی داخلی وزارت صمت بیان کرد: «با توجه به الزاماتی که برای رفع تعهدات ارزی به خصوص کالاهای اساسی وجود دارد، مقرر شد فرایند مربوط به رفع تعهدات ارزی از زمان انتقال ارز از سوی بانک مرکزی انجام شود. زیرا اعضای کارگروه تنظیم بازار معتقدند تأمین ارز به معنی نشستن وجوه ارزی به حساب ارزی دینفعان نیست و چون این موضوع زمان بر است، قرار شد برای رفع تعدات ارزی و جریمه هایی که برای تأخیر آن در نظر گرفته شده، از زمان انتقال ارز از سوی بانک مرکزی این تاریخ محاسبه شود.»
ثبت سفارش شرکتهای صادراتی منوط به بازگشت ارز
کلامی تاکید کرد: «ارایه خدمات ثبت سفارش و سایر خدمات دولتی به شرکتهایی که صادرات داشته ولی ارز خود را بر نمی گردانند، منوط به برگشت ارز صادراتی شد. »
وی ادامه داد: «متقاضیانی که توانایی خرید اعتباری دارند نیز می توانند، بعدا و با دریافت اسناد از طرف خارجی ، کالا را ترخیص و طی زمان معینی ارز را دریافت کند. این دسته از متقاضیان باید درخواست خود را به دییرخانه گارگروه ویژه مستقر در وزارت صمت، ارایه کنند.»
دبیر ستاد تنظیم بازار با بیان اینکه کسانی که از فرایند خرید اعتباری استفاده می کنند در اولویت تأمین ارز هستند، افزود: «یکی دیگر از تصمیماتی ستاد تنظیم بازار مربوط به ممنوعیت واردات کالاهایی در داخل تولید شده و نیازی به واردات آن نداریم بوده، بر همین اساس قرار شد ممنوعیت هایی تعیین شود تا بتوانیم مصارف و منابع را متعادل کنیم.»
این مقام مسئول خاطر نشان کرد: «فهرست تعرفه کالاهایی که نیازمند مدیریت است قرار است توسط وزارتخانه ها اعلام و تغییر کند؛ تا ارزی به آنها تعلق نگرفته و بتوانیم در راستای جهش تولید حرکت کنیم . همچنین مقرر شد همه کالاهای اساسی و ضروری که از گروه یک به دو منتقل شده، باید تأمین ارز نیمایی آنها بدون هر گونه محدودیتی انجام شود،»
وی ادامه داد: «با توجه به اینکه تغییر نرخ ارز کالاهای اساسی به اندازه تامین منابع ریالی آن ، انگیزه ها را برای تامین کاهش می دهد، بنابراین بانک مرکزی با اولویت ویژه نسبت به تأمین ارز برنج، گوشت قرمز، حبوبات، چای، شکر، کره و کالاهای اساسی و ضروری، نهاده های کشاورزی از جمله کود و سم، موادضد عفونی کننده موردنیاز با اولویت ویژه تامین ارز کند.»
پیش بینی کاهش قیمت ارز طی روزهای آینده
فعالان بازار ارز و کارشناسان این حوزه معتقدند با توجه به تاکید دستگاه های ذیربط برای تسریع در بازگشت ارزهای صادراتی و همچنین اقدامات بانک مرکزی برای کاهش فعالیت سفته بازان از طریق افزایش نرخ ارز در صرافی های منتخب بازارساز، قیمت ارز طی روزهای آینده به مدار منطقی بازمی گردد.
عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی نیز روز گذشته با اشاره به دلایل افزایش نرخ ارز در مورد وضعیت این روزهای این بازار گفت: «ارزش ذاتی نرخ ارز ، با در نظر گرفتن متغیرهای اقتصادی، سیاسی وروانی،درمقایسه با نرخی که امروز دربازارخرید و فروش میشود، حتما پایین تر است . البته نمی توان محدودیتهای ایجاد شده برای کشور را در نظر نگرفت. لیکن، ثبات نرخ حقیقی ارز ، برای بانک مرکزی مهم است.نرخ خرید و فروش اعلامی صرافی های منتخب بازار نیز، برای جلوگیری از سفته بازی و آربیتراژ است.»
وی افزود: «تجربه دو سال اخیر به ویژه تا مهرماه ۹۸ ،نشان داده است نرخ ارز قابل کنترل است.علیرغم التهابات آبان سال۹۸،ورود به لیست سیاه FATF،شیوع کرونا و افت شدید قیمت نفت وفرآورده ها که هرکدام به نوعی تأثیر افزایشی درنرخ داشتند،بانک مرکزی از تمام ظرفیتهای خود برای اعاده ثبات استفاده کرد.لذا، شرایط بوجود آمده به خاطر کرونا وفشار موقت وارده به بازار ارز در فصل اول امسال و جو روانی ناشی از قطعنامه شورای حکام آژانس، نباید موجب دریافت سیگنال اشتباه بشود.علیرغم محدودیت درآمد نفت،موازنه مبادلات خارجی کشور مناسب است.بانک مرکزی نیز ،علیرغم تداوم فشار آمریکا، ارز مورد نیاز فعالان اقتصادی را تأمین خواهد کرد.»
رییس کل بانک مکرزی در ادامه تاکید کرد: «پیگیری آزاد سازی و دسترسی به منابع ارزی مسدودی متعلق به ایران، بصورت ویژه، در دستور کار بانک مرکزی و سایر دستگاهها قرار دارد.برخی را نتیجه گرفته ایم و نتایج عملی برخی دیگر نیز به تدریج مشخص خواهد شد.»
وی افزود: «صادرکنندگان،باید تتمه ارز حاصل ازصادرات خود درسال ۹۸ را به روش های اعلامی بانک مرکزی، تا پایان تیرماه به چرخه اقتصاد کشور برگردانند. با توجه به حجم بالای تعهدات آنها، قطعاً در هفته های پیش رو شاهد تأثیر آن در بازار ارز خواهیم بود.»
ثبت سفارش شرکتهای صادراتی منوط به بازگشت ارز
کلامی تاکید کرد: «ارایه خدمات ثبت سفارش و سایر خدمات دولتی به شرکتهایی که صادرات داشته ولی ارز خود را بر نمی گردانند، منوط به برگشت ارز صادراتی شد. »
وی ادامه داد: «متقاضیانی که توانایی خرید اعتباری دارند نیز می توانند، بعدا و با دریافت اسناد از طرف خارجی ، کالا را ترخیص و طی زمان معینی ارز را دریافت کند. این دسته از متقاضیان باید درخواست خود را به دییرخانه گارگروه ویژه مستقر در وزارت صمت، ارایه کنند.»
دبیر ستاد تنظیم بازار با بیان اینکه کسانی که از فرایند خرید اعتباری استفاده می کنند در اولویت تأمین ارز هستند، افزود: «یکی دیگر از تصمیماتی ستاد تنظیم بازار مربوط به ممنوعیت واردات کالاهایی در داخل تولید شده و نیازی به واردات آن نداریم بوده، بر همین اساس قرار شد ممنوعیت هایی تعیین شود تا بتوانیم مصارف و منابع را متعادل کنیم.»
این مقام مسئول خاطر نشان کرد: «فهرست تعرفه کالاهایی که نیازمند مدیریت است قرار است توسط وزارتخانه ها اعلام و تغییر کند؛ تا ارزی به آنها تعلق نگرفته و بتوانیم در راستای جهش تولید حرکت کنیم . همچنین مقرر شد همه کالاهای اساسی و ضروری که از گروه یک به دو منتقل شده، باید تأمین ارز نیمایی آنها بدون هر گونه محدودیتی انجام شود،»
وی ادامه داد: «با توجه به اینکه تغییر نرخ ارز کالاهای اساسی به اندازه تامین منابع ریالی آن ، انگیزه ها را برای تامین کاهش می دهد، بنابراین بانک مرکزی با اولویت ویژه نسبت به تأمین ارز برنج، گوشت قرمز، حبوبات، چای، شکر، کره و کالاهای اساسی و ضروری، نهاده های کشاورزی از جمله کود و سم، موادضد عفونی کننده موردنیاز با اولویت ویژه تامین ارز کند.»
پیش بینی کاهش قیمت ارز طی روزهای آینده
فعالان بازار ارز و کارشناسان این حوزه معتقدند با توجه به تاکید دستگاه های ذیربط برای تسریع در بازگشت ارزهای صادراتی و همچنین اقدامات بانک مرکزی برای کاهش فعالیت سفته بازان از طریق افزایش نرخ ارز در صرافی های منتخب بازارساز، قیمت ارز طی روزهای آینده به مدار منطقی بازمی گردد.
عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی نیز روز گذشته با اشاره به دلایل افزایش نرخ ارز در مورد وضعیت این روزهای این بازار گفت: «ارزش ذاتی نرخ ارز ، با در نظر گرفتن متغیرهای اقتصادی، سیاسی وروانی،درمقایسه با نرخی که امروز دربازارخرید و فروش میشود، حتما پایین تر است . البته نمی توان محدودیتهای ایجاد شده برای کشور را در نظر نگرفت. لیکن، ثبات نرخ حقیقی ارز ، برای بانک مرکزی مهم است.نرخ خرید و فروش اعلامی صرافی های منتخب بازار نیز، برای جلوگیری از سفته بازی و آربیتراژ است.»
وی افزود: «تجربه دو سال اخیر به ویژه تا مهرماه ۹۸ ،نشان داده است نرخ ارز قابل کنترل است.علیرغم التهابات آبان سال۹۸،ورود به لیست سیاه FATF،شیوع کرونا و افت شدید قیمت نفت وفرآورده ها که هرکدام به نوعی تأثیر افزایشی درنرخ داشتند،بانک مرکزی از تمام ظرفیتهای خود برای اعاده ثبات استفاده کرد.لذا، شرایط بوجود آمده به خاطر کرونا وفشار موقت وارده به بازار ارز در فصل اول امسال و جو روانی ناشی از قطعنامه شورای حکام آژانس، نباید موجب دریافت سیگنال اشتباه بشود.علیرغم محدودیت درآمد نفت،موازنه مبادلات خارجی کشور مناسب است.بانک مرکزی نیز ،علیرغم تداوم فشار آمریکا، ارز مورد نیاز فعالان اقتصادی را تأمین خواهد کرد.»
رییس کل بانک مکرزی در ادامه تاکید کرد: «پیگیری آزاد سازی و دسترسی به منابع ارزی مسدودی متعلق به ایران، بصورت ویژه، در دستور کار بانک مرکزی و سایر دستگاهها قرار دارد.برخی را نتیجه گرفته ایم و نتایج عملی برخی دیگر نیز به تدریج مشخص خواهد شد.»
وی افزود: «صادرکنندگان،باید تتمه ارز حاصل ازصادرات خود درسال ۹۸ را به روش های اعلامی بانک مرکزی، تا پایان تیرماه به چرخه اقتصاد کشور برگردانند. با توجه به حجم بالای تعهدات آنها، قطعاً در هفته های پیش رو شاهد تأثیر آن در بازار ارز خواهیم بود.»
