گرانی مسکن تداوم می یابد؟
سهم 67 درصدی خانههای قدیمی در معاملات
در حالی که پیش از شروع آخرین دوره جهش قیمت مسکن در سال 97، بیش از نیمی از معاملات ملکی در گروه سنی نوساز و تازه ساز صورت می گرفت، تازه ترین گزارش ها حاکی از این است که در حال حاضر این سهم به حدود 33 درصد کاهش یافته و 67 درصد از بازار معاملات ملکی در سیطره خانه های با سن بنای بیش از پنج سال ساخت است.
قیمت های پیشنهادی نسبتا مناسب در بازار آپارتمان های قدیمی سبب شده طی چند ماه اخیر مراجعه برای خرید از این گروه سنی افزایش پیدا کند. مقصد اول بازار مسکن به لحاظ گروه سنی این روزها خانه های به قیمت رسیده با حداقل سن بنای ۱۰ سال است.
هماهنگی استطاعت متقاضیان مسکن با قیمت واحدهای قدیمی
گزارش ها نشان میدهد دلیل اصلی افزایش تمایل به خرید آپارتمانهای قدیمی به ویژه املاکی که بیش از 20 سال از ساخت آنها میگذرد، هماهنگی استطاعت متقاضیان مسکن با قیمت این واحدها است. در حال حاضر عمده خریداران آپارتمانهای قدیمی متقاضیان مصرفی هستند و آنگونه که واسطهها میگویند، سرمایهگذاران ملکی اغلب تمایل دارند نسبت به فروش آپارتمانهای خود قبل از رسیدن به سن 20 سال اقدام کنند.همچنین در چند مدت اخیر، یک گروه اصلی از عرضهکنندگان آپارتمانهای قدیمی با سن بنای حول و حوش 20 سال یا قدری کمتر و بیشتر، خریداران سرمایهای هستند که بعضا شاید حدود یک دهه از اجارهداری این واحدها بهرهمند شدهاند و اکنون تمایل دارند واحد خود را فروخته و آن را به واحد نوساز یا تازهساز تبدیل کنند. همچنین گزارش جدید بانک مرکزی نشان می دهد سهم خانه های کمتر از 2 میلیارد تومان نیز افزایش یافته است. طبق این گزارش، خانههای کمتر از ۲ میلیارد سهم ۴۷ درصدی از معاملات بازار مسکن را داشتهاند.
بر اساس این گزارش، تعداد آپارتمانهای مسکونی معامله شده در شهر تهران در بهمن ماه سال 1400، به 8.5 هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل 13.1 درصد کاهش و نسبت به ماه مشابه سال قبل 117.8 درصد افزایش نشان می دهد.همچنین متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاههای معاملات ملکی شهر تهران 330.6 میلیون ریال بود که حاکی از افزایش اندک 0.4 درصدی نسبت به ماه قبل است. همچنین این رقم نسبت به ماه مشابه سال قبل معادل 16.4 درصد افزایش داشته که در مقایسه با رشد نقطه به نقطه بهمن ماه سال 1399 (معادل 97.2 درصد) به مراتب کمتر بوده و مُبین کُند شدن آهنگ رشد قیمت مسکن در سال جاری است.بررسی توزیع تعداد واحدهای مسکونی معاملات در شهر تهران به تفکیک عمر بنا در بهمن ماه نشان میدهد که از مجموع 8532 واحد مسکونی معامله شده، واحدهای تا 5 سال ساخت، 33.6 درصد سهم را به خود اختصاص دادهاند، این آمار در مقایسه با بهمن سال گذشته حدود 5.8 درصد کاهش یافته و در مقابل به سهم واحدهای با قدمت بالا در گروههای 6 تا 10 سال، 16 تا 20 سال و بیش از 20 سال افزوده شده است.به لحاظ مساحت، واحدهای مسکونی با سطح زیربنای کمتر از 80 مترمربع، سهمی معادل 57.4 درصد از معاملات انجام شده را به خود اختصاص دادهاند. همچنین 59.9 درصد واحدهای مسکونی با قیمتی کمتر از متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی (330.6 میلیون ریال) معامله شده و 46.7 درصد از معاملات نیز به واحدهای مسکونی با ارزش هر واحد کمتر از میلیارد تومان اختصاص داشته است.
سمت و سوی بازار مسکن در یکسال پیش رو
مصطفیقلی خسروی، رییس اتحادیه مسکن نیز سمت و سوی این بازار را کاهشی اعلام کرد و گفت: با توجه به رویکرد متولیان امر، احتمال اینکه افزایش قیمتی در حوزه مسکن داشته باشیم، وجود ندارد. تازه اگر واقعا دولت یک برنامه مطلوبتری برسد و از طرف دیگر، دستور رییس جمهور در خصوص فروش مازاد املاک عملیاتی شود، به طور مسلم کاهش قیمت خانه را شاهد خواهیم بود.محمد صادقالحسینی، کارشناس اقتصادی نیز لغو تحریم ها را از عوامل موثر بر کاهش قیمت ها در بازار مسکن دانست و گفت: در این شرایط پیش بینی کاهش 20 تا 30 درصدی قیمت مسکن در شهرهای بزرگ و میزان کمتری در شهرهای کوچک خواهیم بود.
وی با بیان اینکه رشد قیمت مسکن، پایین تر از میزان تورم خواهد بود افزود: حتی درصورت عدم لغو تحریم ها، باز هم مسکن دارایی خوبی برای سال ۱۴۰۱ نیست، زیرا قیمت مسکن در بازار براساس دلار ۳۳ هزار تومانی است.مهدی سلطان محمدی، یکی دیگر از کارشناسان بازار مسکن هم در این باره گفت: از آبان سال گذشته نرخ رشد ماهیانه قیمت خانه در شهر تهران ۱.۵ درصد بوده که به نصف تورم عمومی رسیده، در واقع قیمت واقعی مسکن کاهش یافته و انتظار داریم این روند حداقل تا یک سال آینده ادامه پیدا کند.وی افزود: وضعیتی که هماکنون در بازار مسکن وجود دارد معمولا در دوره رکودی مسکن اتفاق میافتد. در این مدت حباب دوره رونق به طور آرام تخلیه میشود.
این کارشناس بازار مسکن تصریح کرد: یکی از تفاوتهای بازار مسکن با سایر بازارها این است که به دلیل چسبندگی قیمتها در بازار مسکن، تغییرات قیمت در جهت تخلیه حباب، به کندی صورت میگیرد. دوره رکود عموما با کاهش قیمت اسمی مسکن همراه نیست ولی میزان رشد آن آرام میشود و از تورم عمومی جا میماند.سلطان محمدی با بیان اینکه علیرغم رشد حدود ۲۰ درصد قیمت مسکن در شهر تهران حباب قیمت آن نیز حدود ۲۰ درصد تخلیه شده است پیشبینی کرد: این روند برای یک سال آینده هم احتمالا تداوم مییابد. به دلیل فشارهای تورمی، افزایش قیمت خانه را خواهیم داشت اما افزایش کمتر از تورم خواهد بود. البته این در میانمدت ممکن است متغیرهایی منجر به شوکهای مثبت و منفی شود و روند با نوسانات ماهیانه همراه باشد. یعنی در ماه هایی شاهد شیب بالا یا شیب پایین باشیم ولی انتظار داریم روند افزایشی با شیب کمتر از تورم ادامه یابد.
هماهنگی استطاعت متقاضیان مسکن با قیمت واحدهای قدیمی
گزارش ها نشان میدهد دلیل اصلی افزایش تمایل به خرید آپارتمانهای قدیمی به ویژه املاکی که بیش از 20 سال از ساخت آنها میگذرد، هماهنگی استطاعت متقاضیان مسکن با قیمت این واحدها است. در حال حاضر عمده خریداران آپارتمانهای قدیمی متقاضیان مصرفی هستند و آنگونه که واسطهها میگویند، سرمایهگذاران ملکی اغلب تمایل دارند نسبت به فروش آپارتمانهای خود قبل از رسیدن به سن 20 سال اقدام کنند.همچنین در چند مدت اخیر، یک گروه اصلی از عرضهکنندگان آپارتمانهای قدیمی با سن بنای حول و حوش 20 سال یا قدری کمتر و بیشتر، خریداران سرمایهای هستند که بعضا شاید حدود یک دهه از اجارهداری این واحدها بهرهمند شدهاند و اکنون تمایل دارند واحد خود را فروخته و آن را به واحد نوساز یا تازهساز تبدیل کنند. همچنین گزارش جدید بانک مرکزی نشان می دهد سهم خانه های کمتر از 2 میلیارد تومان نیز افزایش یافته است. طبق این گزارش، خانههای کمتر از ۲ میلیارد سهم ۴۷ درصدی از معاملات بازار مسکن را داشتهاند.
بر اساس این گزارش، تعداد آپارتمانهای مسکونی معامله شده در شهر تهران در بهمن ماه سال 1400، به 8.5 هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل 13.1 درصد کاهش و نسبت به ماه مشابه سال قبل 117.8 درصد افزایش نشان می دهد.همچنین متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاههای معاملات ملکی شهر تهران 330.6 میلیون ریال بود که حاکی از افزایش اندک 0.4 درصدی نسبت به ماه قبل است. همچنین این رقم نسبت به ماه مشابه سال قبل معادل 16.4 درصد افزایش داشته که در مقایسه با رشد نقطه به نقطه بهمن ماه سال 1399 (معادل 97.2 درصد) به مراتب کمتر بوده و مُبین کُند شدن آهنگ رشد قیمت مسکن در سال جاری است.بررسی توزیع تعداد واحدهای مسکونی معاملات در شهر تهران به تفکیک عمر بنا در بهمن ماه نشان میدهد که از مجموع 8532 واحد مسکونی معامله شده، واحدهای تا 5 سال ساخت، 33.6 درصد سهم را به خود اختصاص دادهاند، این آمار در مقایسه با بهمن سال گذشته حدود 5.8 درصد کاهش یافته و در مقابل به سهم واحدهای با قدمت بالا در گروههای 6 تا 10 سال، 16 تا 20 سال و بیش از 20 سال افزوده شده است.به لحاظ مساحت، واحدهای مسکونی با سطح زیربنای کمتر از 80 مترمربع، سهمی معادل 57.4 درصد از معاملات انجام شده را به خود اختصاص دادهاند. همچنین 59.9 درصد واحدهای مسکونی با قیمتی کمتر از متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی (330.6 میلیون ریال) معامله شده و 46.7 درصد از معاملات نیز به واحدهای مسکونی با ارزش هر واحد کمتر از میلیارد تومان اختصاص داشته است.
سمت و سوی بازار مسکن در یکسال پیش رو
مصطفیقلی خسروی، رییس اتحادیه مسکن نیز سمت و سوی این بازار را کاهشی اعلام کرد و گفت: با توجه به رویکرد متولیان امر، احتمال اینکه افزایش قیمتی در حوزه مسکن داشته باشیم، وجود ندارد. تازه اگر واقعا دولت یک برنامه مطلوبتری برسد و از طرف دیگر، دستور رییس جمهور در خصوص فروش مازاد املاک عملیاتی شود، به طور مسلم کاهش قیمت خانه را شاهد خواهیم بود.محمد صادقالحسینی، کارشناس اقتصادی نیز لغو تحریم ها را از عوامل موثر بر کاهش قیمت ها در بازار مسکن دانست و گفت: در این شرایط پیش بینی کاهش 20 تا 30 درصدی قیمت مسکن در شهرهای بزرگ و میزان کمتری در شهرهای کوچک خواهیم بود.
وی با بیان اینکه رشد قیمت مسکن، پایین تر از میزان تورم خواهد بود افزود: حتی درصورت عدم لغو تحریم ها، باز هم مسکن دارایی خوبی برای سال ۱۴۰۱ نیست، زیرا قیمت مسکن در بازار براساس دلار ۳۳ هزار تومانی است.مهدی سلطان محمدی، یکی دیگر از کارشناسان بازار مسکن هم در این باره گفت: از آبان سال گذشته نرخ رشد ماهیانه قیمت خانه در شهر تهران ۱.۵ درصد بوده که به نصف تورم عمومی رسیده، در واقع قیمت واقعی مسکن کاهش یافته و انتظار داریم این روند حداقل تا یک سال آینده ادامه پیدا کند.وی افزود: وضعیتی که هماکنون در بازار مسکن وجود دارد معمولا در دوره رکودی مسکن اتفاق میافتد. در این مدت حباب دوره رونق به طور آرام تخلیه میشود.
این کارشناس بازار مسکن تصریح کرد: یکی از تفاوتهای بازار مسکن با سایر بازارها این است که به دلیل چسبندگی قیمتها در بازار مسکن، تغییرات قیمت در جهت تخلیه حباب، به کندی صورت میگیرد. دوره رکود عموما با کاهش قیمت اسمی مسکن همراه نیست ولی میزان رشد آن آرام میشود و از تورم عمومی جا میماند.سلطان محمدی با بیان اینکه علیرغم رشد حدود ۲۰ درصد قیمت مسکن در شهر تهران حباب قیمت آن نیز حدود ۲۰ درصد تخلیه شده است پیشبینی کرد: این روند برای یک سال آینده هم احتمالا تداوم مییابد. به دلیل فشارهای تورمی، افزایش قیمت خانه را خواهیم داشت اما افزایش کمتر از تورم خواهد بود. البته این در میانمدت ممکن است متغیرهایی منجر به شوکهای مثبت و منفی شود و روند با نوسانات ماهیانه همراه باشد. یعنی در ماه هایی شاهد شیب بالا یا شیب پایین باشیم ولی انتظار داریم روند افزایشی با شیب کمتر از تورم ادامه یابد.