تعیین اجاره بها
در ماده ۴۶۸ قانون مدنی ایران آمده است: «در اجاره اشیاء مدت اجاره باید معین شود و الا عقد اجاره باطل است.»
علت بطلان در ماده مذکور به آن خاطر است که میبایست در هر عقدی، مورد معامله معلوم و معین باشد، هرگاه مورد معامله مبهم، مجهول و یا مردد باشد، عقد باطل است، الا در بعضی از عقود مسامحه. همچنین در ماده ۴۷۲ قانون مدنی آمده است: «عین مستأجرِ باید معین باشد و اجاره مجهول یا مردد باطل است.»
دلیل اصلی در مورد معین بودن زمان اجاره این است که در صورتی که در عقد اجاره مدت معلوم نباشد، بهسختی میتوان میان عقد بیع و عقد اجاره وجه افتراقی قائل شد و آن دو را از هم متمایز ساخت. چه بیع به تعبیر فقها تملیک عین بهعوض معلوم است و فقط رکن مدت است که اجاره را از بیع مشخص و ممتاز میسازد.
نحوه محاسبه میزان اجاره بهاء
آنچه رایج است در حالت کلی برای به دست آوردن مبلغ رهن یک آپارتمان، ارزش کل آن آپارتمان را تقسیم بر ۵ یا ۶ کرده تا مبلغ رهن به دست آید، تقسیم بر ۵ و یا تقسیم بر ۶ ارزش ملک برای تبدیل به رهن متناسب با موقعیت و شرایط ملک است.
هرگاه ملک نوساز یا به عبارتی کلید نخورده باشد مبلغ کل را تقسیم بر ۵ مینماییم و در صورتی که ملک چند سال ساخت باشد بسته به تعداد سال برای تعیین میزان ودیعه ارزش ملک را تقسیم بر عددی بین بازه ۵ تا ۶ میگردد. در این مثال به دلیل اینکه سن بنا نوساز قیدشده است، مبلغ ارزش کل خانه را تقسیم بر عدد ۵ میکنیم تا میزان رهن کامل آپارتمان موردنظر به دست آید.
برای تبدیل بخشی از رهن به اجاره باید مبلغ رهن قابل تبدیل را تقسیم بر ۱ میلیون تومان کرد و نتیجه را در ۳۰ هزار تومان ضرب نمود.
فرمول محاسبه اجاره: ابتدا مبلغ رهن کامل را حساب میکنیم، بعد به ازای هر یک میلیون تومان رهن، چیزی حدود ۳۰هزار تومان اجاره را در نظر میگیریم. لذا اگر خانهای ۲۵میلیون تومان رهن کاملش باشد، اجارهی آن بدون هر گونه پول پیش میشود: