امروز ۰۱ آذر ۱۴۰۳
۰۹۱۲۲۹۶۷۸۳۹
امروز ۰۱ آذر ۱۴۰۳
۰۹۱۲۲۹۶۷۸۳۹

آخرین وضعیت پرداخت سود سهام عدالت 
حسین قربانزاده، رییس سازمان خصوصی سازی از تشکیل کارگروهی برای تعیین تکلیف پرداخت باقیمانده سود سهام عدالت و نحوه پرداخت این سود در آینده خبر داد و گفت: در آخرین جلسه شورای عالی بورس مصوب شد که پرداخت سود سهام عدالت حتما پیگیری شود. در این راستا قرار شد کارگروهی در زیرمجموعه شورای عالی بورس با حضور سازمان خصوصی سازی و شرکت سپرده گذاری مرکزی ایجاد شود تا این اتفاق مدیریت شود. البته بخش عمده‌ای از شرکت‌ها آماده پرداخت سود هستند و فقط چند شرکت مقاومت کرده‌اند. وی ادامه داد: در مورد شرکت‌های تعاونی سهام عدالت هم قرار شد حق السعی جبران خدمات اعضای شرکت‌های تعاونی تا ۷۵ درصد بر اساس خوداظهاری به صورت علی الحساب پرداخت شود. این کار را سازمان خصوصی سازی از محل انباشت سود سهام عدالت انجام می‌دهد. رییس سازمان خصوصی سازی در ادامه در مورد موضوع اعطای سهام عدالت به جاماندگان این سهام نیز توضیح داد: این موضوع باید بررسی شود که آیا سهام عدالت از ابتدا به درستی تخصیص داده شد یا خیر؟ و آیا همه دهک‌هایی که باید این سهام را دریافت می‌کردند دریافت کرده‌اند یا نه؟ موضوع جاماندگان با موضوع افرادی که در حال حاضر مستحق دریافت این سهام هستند متفاوت است. این موضوع هنوز تعیین تکلیف نشده و در اختیار سازمان خصوصی سازی نیست.

رشد 60 درصدی درآمدهای مالیاتی 
محمد مسیحی، معاون درآمدهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی با بیان اینکه در ۹ ماهه سال جاری وصولی مالیاتی ۶۰ درصد رشد داشته و ۱۰۸ درصد نسبت به بودجه مصوب تحقق پیدا کرده است، گفت: پیش ‌بینی می‌کنیم تا پایان سال ۲۷۰ هزار میلیارد تومان رقم مصوب بودجه محقق شود.
وی  با اشاره به اینکه قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده از ۱۳ دیماه سال ۱۴۰۰ اجرایی می شود، اظهارداشت: پس از سیزده سال اجرای آزمایشی قانون مالیات بر ارزش افزوده، نیمه اول نخست امسال قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده تصویب و از ۱۳ دی ماه امسال قانون جدید اجرایی خواهد شد.
وی افزود: این قانون با استفاده از تجربه گران‌بهای سال‌های اجرا و همچنین تجربه سایر کشورها و شنیدن نقطه نظرات و انتقادات فعالان اقتصادی و تولید اصلاح و بازنگری شده و به زودی اجرایی خواهد شد تا در امور تولید فعالیت‌های اقتصادی تسهیل صورت بگیرد.

۷۵ درصد مشترکان برق از افزایش تعرفه‌ها معافند
سخنگوی صنعت برق گفت: بر اساس الگوی مصرف تعیین شده برای برق، مصرف بیش از ۷۵ درصد از مردم کشور پایین‌تر از الگو قرار داشته و مشمول افزایش قیمت نمی‌شوند.
مصطفی رجبی مشهدی افزود: الگوی مصرف در مناطق جغرافیایی مختلف هیچ تغییری نکرده و برای کسانی که مصرف ماهیانه برق آن‌ها پایین‌تر از الگو باشد هیچ افزایش تعرفه‌ای در نظر گرفته نشده است. در ماه‌های غیر گرم سال الگوی مصرف 200 کیلووات ساعت تعریف شده که این عدد برای ماه‌های گرم سال که خردادماه تا شهریورماه است در مناطق گرمسیر 3 هزار کیلووات ساعت در ماه و برای مناطق عادی 300 کیلووات ساعت است که نسبت به گذشته هیچ تغییری نکرده است.
رجبی مشهدی افزود: در این آیین‌نامه همچنین پیش‌بینی شده که اگر مشترکی بتواند در چهار ماه گرم سال مصرف خود را به کمتر از الگوی مصرف کاهش دهد می‌تواند متناسب با میزان کاهش، پاداشی متناسب با هزینه‌هایی که برابر تأمین برق برای وزارت نیرو است را دریافت کند و در شرایطی حتی مشترکان خانگی بستانکار نیز خواهند شد.
سخنگوی صنعت برق با اشاره به جزییات تشویق‌های در نظر گرفته شده گفت: اگر مشترکی در فصل گرم 200 کیلووات ساعت برق مصرف کرده و به دنبال آن 100 کیلووات ساعت زیر الگو از برق استفاده کند، از یک پاداش کم‌مصرفی، بهره‌مند خواهد شد.

گرانفروشی مرغ و تخم‌مرغ 
رییس سازمان جهادکشاورزی استان تهران گفت: نهاده‌های مورد نیاز دامداران و مرغداران با ارز ترجیحی تهیه شده و با هرگونه گرانفروشی مرغ و تخم مرغ برخورد جدی صورت می‌گیرد.
ایوب فصاحت علت گران شدن چند روز اخیر در خصوص تخم مرغ و مرغ را رفتارهای هیجانی تولیدکنندگان و توزیع کنندگان در واکنش به شایعات مربوط به ارز ترجیحی دانست و گفت:  قیمت مصوب برای تخم مرغ شانه‌ای ۴۳ هزار تومان و برای مرغ کیلویی ۳۱ هزار تومان است و فروش این محصولات با قیمت‌هایی فراتر از مصوب گرانفروشی محسوب شده و با آن برخورد جدی خواهد شد و از هرگونه گرانفروشی جلوگیری می‌شود.

زمان واریز یارانه معیشتی 
مدیرعامل سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها گفت: بیست و ششمین مرحله یارانه معیشتی (دی ماه ۱۴۰۰) ساعت ۲۴ روز پنجشنبه (۹ دی ماه) به حساب سرپرستان خانوار واریز خواهد شد.
امید حاجتی گفت:  همانند دوره‌های قبل، خانواده‌های یک نفره ۵۵ هزار تومان، خانواده‌های دو نفره ۱۰۳ هزار تومان، خانواده‌های سه‌نفره ۱۳۸ هزار تومان، خانواده‌های چهار نفره ۱۷۲ هزار تومان و خانواده‌های پنج‌نفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان یارانه معیشتی دریافت خواهند کرد.
همچنین، سیزدهمین قسط از پرداخت دومین مرحله وام یک میلیون تومانی کرونایی از حساب سرپرستان خانوارهایی که این وام را دریافت کرده‌اند، این ماه کسر خواهد شد.

تفاهم با وزارت دفاع برای ساخت تجهیزات مترو
مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو تهران با بیان اینکه عقب افتادگی در کمک به مترو موجب فرسودگی ناوگان به ویژه در حوزه سیگنالینگ و مرکز فرمان شده است، گفت:  شهردار تهران قول دادند که منابع مالی عاجل به مترو بدهد و اعضای شورای شهر نیز منابعی پیش بینی کردند.مهدی شایسته با اشاره به تفاهم با  وزارت دفاع برای تولید قطعات گفت: یکی از رویکردهای جدی  استفاده از  ظرفیت های وزرات دفاع در حوزه های مختلف تولیدی است و  این اتفاق در دنیا نیز مرسوم است چراکه صنایع دفاعی پیشرو در همه عرصه ها هستند و در کشورما نیز حوزه دفاعی توانمند است.

ماموریت‌ جدید  دفاتر خدمات سلامت
معاون مرکز هماهنگی امور اقتصادی وزارت بهداشت اظهار کرد: ایجاد دفاتر خدمات سلامت توسط بخش غیردولتی از چندین نظر مهم است؛ یکی اینکه بار کاری دولت را کاهش داده، کیفیت خدمات ارتقاء یافته، میزان رضایت دریافت کنندگان خدمات افزایش یافته و موجب تسهیل خدمات شده بطوریکه نظارت، پایش های واحدهای صنفی نشان دهنده این است که کیفیت و سرعت ارائه خدمات ارتقا یافته است. حمید اسدی افزودهمچنین مقرر شده که بخشی از خودارزیابی و پایش و نظارت بر خدمات درمانی و همچنین 12خدمت در سازمان غذا و دارو با اولویت خدمات PMS به دفاتر خدمات سلامت، برون سپاری شود. 

آبرسانی بنیاد برکت به ۱۴۰۰ روستا تا پایان سال
معاون اجتماعی ستاد اجرایی فرمان امام(ره) اعلام کرد: فرآیند آبرسانی بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام به ۱۴۰۰ روستای کشور تا پایان سال به اتمام می‌رسد.علی عسگری با بیان این مطلب و با تاکید بر نهضت آبرسانی بنیاد برکت در کشور گفت: تاکنون دو هزار و ۱۰۰ روستا تحت پوشش فعالیت‌های آبرسانی بنیاد قرار گرفته‌اند که از این تعداد، یک‌هزار و ۱۱۵ روستا از آب آشامیدنی بهره‌مند شده‌اند. وی از بهره‌برداری از  شبکه آبرسانی جزیره هرمز به همت بنیاد برکت خبر داد.

افزایش 2برابری ظرفیت پذیرش پزشکی 
معاون خط مشی‌گذاری ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: شاخص، عدد ۱۳پزشک به ۱۰هزار نفر است و رسیدن به عدد ۲۰پزشک به ۱۰هزار نفر در چهار سال آینده ظرفیت پذیرش پزشکی را دو برابر خواهد کرد.رجبعلی برزویی درباره اینکه آیا نسبت ۲۰پزشک به ۱۰هزار نفر، کمبود پزشک تا ۱۰ سال آینده در کشور را رفع می‌کند یا خیرنیز افزود: نمی‌توانیم به یک باره جهش سریع داشته باشیم چون کیفیت در پزشکی بسیار اهمیت دارد، بر این اساس توافق کردیم در فرآیندی به یک شاخص مناسب برسیم.وی گفت: امیدواریم بعد از زمان اشاره شده با همکاری وزارت بهداشت و شورای عالی انقلاب فرهنگی، این ظرفیت به شاخص‌های بهتری برسد.

اعلان قرمز برای متهمان پرونده‌های قمار
 رییس پلیس بین‌الملل فرماندهی انتظامی کشور گفت: متهمان پرونده‌های قمار و شرط ‌بندی که در خارج از کشور به‌سر می‌برند، اعلان قرمز دارند، تحت تعقیب هستند و در مسیر استرداد قرار دارند.سردار هادی شیرزاد افزود: استرداد توسط پلیس بین‌الملل کشورمان از ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 400درصد و در سال اخیر نسبت به سال قبل آن حدود 300درصد افزایش داشته است.

تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری اجرایی شد
 معاون پرستاری وزیر بهداشت از اجرایی شدن قانون تعرفه‌گذاری پرستاران از ابتدای ماه جاری خبر داد و گفت:‌ پرداختی‌های مربوط به این قانون از اول دی محاسبه و اجرایی شده است. عباس عبادی افزود: ‌با یک افزایش میزان پیش بینی شده برای سال جاری در نظر گرفته شده و یک افزایش هم برای سال آینده و سال پس از آن مدنظر است.

توزیع بسته‌های غذایی  میان پناهجویان افغانستانی 
 رییس سازمان داوطلبان جمعیت هلال‌احمر از توزیع پنج هزار و 640بسته معیشتی میان پناهجویان افغانستانی در استان‌های شرقی کشور با همکاری موسسه خیریه نیک‌گامان جمشید تهران خبر داد.وحید سلیمی ارزش ریالی این بسته‌ها را بالغ بر 55میلیارد ریال عنوان کرد و گفت: این سبدهای معیشتی با اولویت خانواده‌های پناهجویی است که کارت اقامت سه ماهه در ایران را دریافت کرده‌اند و یا در کمپ‌های اسکان موقت دارند.

ساخت سریال حضرت نوح(ع)
محمدرضا ورزی از ساخت دو سریال تاریخی که داستان هر کدام در مقطعی متفاوت از تاریخ روایت می‌شود، خبر داد.
این کارگردان سینما و تلویزیون با اشاره به اینکه در حال نگارش سریال تاریخی‌ است که البته هنوز مشخص نیست برای چه رسانه‌ای تولید خواهد شد گفت: مدتی است که درگیر نوشتن سریالی درباره حضرت نوح (ع) هستم.  وی ادامه داد: تحقیقات درباره آن را به تازگی تمام کرده‌ام. این کار یک سال و نیم است که بخشی از اوقات من را به خودش اختصاص داده است و خیلی به آن علاقه‌مند هستم. کاری است که با آن ارتباط خیلی خوبی برقرار کرده‌ام. از پیام و محتوای وسیعی برای امروزِ جامعه برخوردار است. کار سختی است. ۲۵ سال سابقه و تجربه خودم را در این اثر منظور می‌کنم که امیدوارم بتوانم کاری ماندگار تولید کنم. ورزی همچنین درباره سریال‌ تاریخی دیگرش با عنوان سرزمین پریزاد، خاطرنشان کرد: فیلمنامه‌ این سریال را نوشته‌ام، اما چون هنوز تصویربرداری آغاز نشده است، نمی‌توانم دقیق و شفاف درباره آن صحبت کنم.   این کارگردان سینما و تلویزیون افزود: سرزمین پریزاد، نزدیک به چهار سال از عمرم را به خود اختصاص داده است و خیلی برایش زحمت کشیده‌ام. این مجموعه، سریالی است که در بستر تاریخ معاصر روایت می‌شود و به لحاظ تاریخی وقایع سریال در ادامه سریال تبریز در مه، یعنی بعد از جنگ‌های ایران و روسیه روایت خواهد شد، اما داستان این دو سریال کاملا جدا و متفاوت است. گفتنی است؛ ورزی که اغلب به سوژه‌های تاریخی در نگارش و سریال‌سازی علاقه‌مند است، کارگردان و نویسنده سریال‌هایی همچون معمای شاه، قائم مقام فراهانی، کریم خان زند، پدر خوانده، سال‌های مشروطه، تبریز در مه و ... بوده است.
 
چهار فاز محدودیت‌های هوشمند کرونایی
معاون مرکز سلامت محیط و کار چهار فاز طرح مدیریت هوشمند کرونا در کشور را تشریح کرد و گفت: اکنون در فاز سوم این طرح یعنی کنترل و اجرای طرح محدودیت هوشمند در واحدهای صنفی، صنعتی و کارگاهی قرار داریم.
محسن فرهادی اظهار کرد: طبیعتا با توجه به سوش جدید بیماری کرونا و گذر از پیک پنجم و مباحث طولانی که در کمیته‌های ذیل ستاد ملی انجام شده، طرح مدیریت هوشمند این بیماری به تصویب ستاد ملی مدیریت کرونا درآمده است. باتوجه به اینکه پایه اساسی طرح مدیریت هوشمند محدودیت‌ها بر دو اصل اساسی استوار است که شامل واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی و دوم کنترل سامانه‌ای تمام واحدهای مختلف است.
وی با بیان اینکه قرار شد برای این برنامه فازبندی انجام شود، بیان کرد: طبیعتا فاز اول آن با کارکنان و شاغلان در کشور شروع شد. فاز دوم با حمل و نقل درون شهری و فاز سوم آن که اکنون در مرحله انجام آن هستیم، کنترل و اجرای طرح محدودیت هوشمند در واحدهای صنفی، صنعتی و کارگاهی است. ان‌شاءالله قسمت بعدی یا فاز چهارم آن ترددها و مسافرت‌های برون‌شهری را شامل می‌شود و در نهایت مراکز آموزشی، تحقیقاتی و موسسات. طبیعتا هسته اصلی نظارت‌ها از سوی وزارت بهداشت انجام می‌شود که در قالب سامانه انجام می‌شود و این سامانه قرار است از نظر استفاده از واکسیناسیون، بیمار نبودن، فاصله‌گذاری، تامین و استفاده یا حضور در جاهایی که تهویه مطلوب حرف اساسی را می‌زند و... و. را کنترل کند.
فرهادی با بیان اینکه حدود ۱۷۰ پروتکل بهداشتی داشته‌ایم که شامل دستورالعمل‌های مختلف از زمان شروع پاندمی جهانی بود، ادامه داد: با این رویکرد جدید لازم است تمام این پروتکل‌ها مجددا بازنگری و به‌روز رسانی شود. قبل از شروع طرح در مرکز سلامت محیط و کار در حال انجام این کار بودیم و تاکنون چندین پروتکل به کمیته امنیتی و اجتماعی و انتظامی ستاد ملی کرونا در وزارت کشور اعلام شده و در اختیار دستگاه‌های ناظر و مجری قرار داده شده است که به زودی در اختیار عموم مردم هم قرار می‌گیرد و شامل سینما، تئاتر، باشگاه‌ها، استخرها و... و. هستند. فرهادی درباره وضعیت اجرای قرنطینه هوشمند و عدم اجرای محدودیت با کارت واکسن، گفت: به هر حال واقعیت این است که این اقدام مدیریت هوشمند، کار وزارت بهداشت نیست و مصوبه ستاد ملی است و تمام دستگاه‌های اجرایی و حتی بخش خصوصی مسئول اجری این اقدامات هستند. 
 
«حمایت» گزار ش می‌دهد
رایزنی برای افزایش بودجه نوسازی تاکسی‌های پایتخت 
به گفته مسئولان سازمان تاکسیرانی تهران نیمی از تاکسی‌هایی که در این کلانشهر تردد دارند، فرسوده هستند، این در حالی بوده که اعتبارات نوسازی این ناوگان برای سال جاری به طور کامل تاکنون پرداخت نشده است، ضمن اینکه بودجه مورد نظر برای سال آینده نیز اندک بوده و رایزنی برای افزایش بودجه نوسازی تاکسی‌های پایتخت در حال انجام است.
نویسنده : الهام صادقی
 فرسودگی50درصد تاکسی‌های تهران
در شرایطی که آلودگی هوا و ترافیک دو معضل پایدار در شهر تهران بوده و براین اساس کارشناسان و مسئولان شهری همواره بر استفاده از حمل و نقل عمومی و پرهیز از تردد با خودروهای شخصی تا حد امکان تاکید دارند، اما به نظر می رسد ناوگان تاکسیرانی به عنوان گسترده‎ترین ناوگان حمل و نقل عمومی در پایتخت خود با معضل جدی فرسودگی مواجه است. دغدغه‌ای که به طور مستقیم و غیر مستقیم به معضلات اشاره شده دامن می‌زد. آنچه که فرسودگی نیمی از تاکسی‌های شهر تهران فرسوده خود گواهی بر آن به شمار می‎رود.
با این اوصاف با درنظر گرفتن توضیحات مرتضی ضامنی، مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری کشور مبنی براینکه طبق مصوبه هیات وزیران، تاکسی‌هایی که به سن ۱۰ سال رسیده باشند، مشمول فرسودگی می‌شوند باید گفت تعداد قابل توجهی از این وسایل حمل و نقل عمومی نه تنها در پایتخت بلکه در سایر مناطق کشور نیز اکنون در شرایط فرسودگی و ضرورت جایگزینی با خودروهای نو قرار دارند. روندی که اگر چه سال‌هاست مدنظر قرار دارد، ولی حداقل تا به امروز به دلایل متعدد به ویژه نبود اعتبارات کافی برای ارائه تسهیلات، ناتوانی رانندگان در تامین مبلغ مورد نیاز برای این امر و بدقولی خودروسازان در این زمینه این امر محقق نشده است و به تدریج در حال تبدیل شدن به چالشی برای این ناوگان است.

 تکلیف شهرداری به فراهم آوردن تسهیلات ارزان
این امر موجب شده تا علیرضا نادعلی، سخنگوی شورای شهر تهران از مکلف کردن شهرداری تهران به فراهم آوردن تسهیلات ارزان قیمت برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی خبر دهد و اینکه براساس طرح بهبود وضعیت حمل و نقل با بازگشایی مدارس در شرایط کاهش شیوع کرونا، شهرداری مکلف است نسبت به فراهم آوردن تسهیلات وام ارزان قیمت برای صاحبان تاکسی های شهر تهران به منظور نوسازی حداقل هفت هزار دستگاه و بازسازی سه هزار دستگاه تاکسی تا پایان سال برنامه ریزی و اقدام کند.

 امیدواری برای نوسازی 7هزار تاکسی تا پایان سال
این در حالی بوده که طبق اظهارات مهدی اسماعیل بیگی، مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران با احتساب مدل قدیم که همان سن ۱۰ سال است، حدود ۴۰ هزار تاکسی فرسوده در تهران درحال تردد هستند. آن هم در اوضاع و احوالی که طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده در سال ۱۴۰۰ باید ۱۰ هزار تاکسی نوسازی شود، ولی تاکنون تنها نوسازی حدود سه تا چهار هزار تاکسی انجام شده است و اینکه در بازه زمانی باقیمانده تا پایان سال این اقدام محقق شود چندان قابل پیش‌بینی نیست هرچند که بیگی امیدوار است تا پایان سال حداقل هفت هزار تاکسی نوسازی شده و فاکتور دو هزار  تا سه هزار تاکسی نیز صادر شود.
با این وجود نباید از یاد برد که افزایش قیمت خودرو چالش اصلی و همیشگی نوسازی ناوگان تاکسیرانی به شمار می‌رود، به همین دلیل هم از ابتدای آذرماه امسال تاکنون صدور پیش فاکتور برای نوسازی تاکسی‌ها متوقف و در عمل روند نوسازی کند شده است.
این در حالی است که مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران  از این موضوع نیز خبر داده است که اعتبار در نظر گرفته شده در این زمینه برای سال جاری، هنوز کامل تامین نشده است. ضمن اینکه بیگی بیان کرده است؛ اگرچه بودجه سال آینده هنوز در مجلس تصویب نشده است، اما همین بودجه پیشنهادی نیز نمی‌تواند نیازهای سازمان تاکسیرانی و نیازهای شهر در حوزه ناوگان تاکسیرانی را تامین کند. براین اساس رایزنی‌ها در این زمینه ادامه دارد و امیدوارم با توجه به نیاز شهر به توسعه حمل و نقل عمومی، شاهد اصلاح بودجه باشیم.

 تغییر شاخص و ملاک فرسودگی
در این زمینه به موضوع دیگری نیز باید پرداخت، اینکه با توجه به تغییر آیین‌نامه قانون هوای پاک، ملاک فرسودگی از سن خارج و به شاخص دریافت معاینه فنی مداوم تغییر یافته است. این بدان معنی است که اگر یک خودرو تاکسی نتواند دو دوره مداوم معاینه فنی خود را دریافت کند، فرسوده محسوب می‌شود و در این زمینه سن خودرو دیگر معیار نخواهد بود. شاخصی که می‌تواند تعداد تاکسی‌های فرسوده را نه تنها در تهران بلکه در سایر شهرهای کشور نیز تغییر دهد. بنابراین باید گفت همچنان نوسازی ناوگان تاکسیرانی چشم انتظار تخصیص منابع لازم بوده، ضمن اینکه همکاری کردن خودروسازان در این زمینه نیز اصل مهمی به شمار می‎رود.
آشنایی با مفهوم اقاله
اقاله، عبارت از برهم زدن قراردادها و عقود لازم، با رضایت دو طرف معامله است. برهم خوردن قرارداد و از بین رفتن اثر آن نسبت به آینده، از جمله آثار اقاله محسوب می شود. اهلیت داشتن طرفین قرارداد و اعلام اراده خود مبنی بر فسخ، از جمله شرایط اقاله است. در عقودی مانند عقد وقف، نکاح و ضمان، اقاله راه ندارد.
انعقاد قراردادها و عقود، از جمله راه هایی است که افراد، با استفاده از آنها و با میل و توافق شخصی خود، نسبت به انجام امری یا خرید و فروش چیزی، متعهد می شوند. با توجه به اینکه نفس عقود، الزام آور است، طرفین قرارداد باید به عقد واقع شده پایبند باشند و نمی توانند هر زمان که بخواهند، نسبت به برهم زدن آن اقدام کنند؛ مگر در مواردی که قانونگذار، پیش بینی کرده یا به موجب قرارداد، این حق به آنها داده شده باشد.
از جمله راه هایی که قانونگذار برای برهم زدن معاملات و عقود لازم در نظر گرفته، اقاله است. اقاله یک قرارداد، دارای آثار و شرایط مخصوص به خود بوده و اینگونه نیست که طرفین عقد، هر زمان که بخواهند قادر به اعمال آن باشند. با توجه به اینکه اعمال اقاله، در خصوص تمام عقود، جایز نیست، لازم است تا قواعد آن از منظر قانون مدنی مورد بررسی قرار گیرد.برای اینکه بتوانیم توضیح دهیم، معنی اقاله چیست و چه آثاری دارد، ابتدا باید به بررسی مفهوم عقد، از منظر قانون مدنی بپردازیم. ماده 183 قانون مدنی در تعریف عقد، مقرر می کند «عقد، عبارت است از اینکه یک یا چند نفر، در مقابل یک یا چند نفر دیگر، تعهد بر امری کنند و مورد قبول آنها باشد.» بر اساس این ماده در انعقاد عقود، توافق طرفین، در تعهد به یک امر، رکنی مهم و اساسی بوده و شرط صحت قراردادهاست.
عقود، به دو دسته جایز و لازم قابل تقسیم هستند؛ عقود لازم، عقودی هستند که جز در صورت موارد قانونی، قابل برهم زدن نیستند و عقود جایز، عقودی هستند که با فوت، جنون و سفه طرفین منفسخ شده و همچنین طرفین، هر زمان که بخواهند می توانند نسبت به فسخ آن اقدام کنند.
با توجه به اینکه طرفین با رضایت خود اقدام به انعقاد قرارداد می کنند و از آنجایی که عقود، الزام آور و محترم هستند، این گونه نیست که طرفین قرارداد بتوانند هر زمان که تمایل دارند، نسبت به برهم زدن عقد لازم واقع شده اقدام کنند؛ مگر اینکه عقد جایز باشد. در همین راستا، قانونگذار، برای برهم زدن عقود لازم، شرایط خاصی را در نظر گرفته است که بدون وجود این شرایط و موارد، برهم زدن قرار داد منعقدشده امکان پذیر نخواهد بود.همانگونه که گفتیم، قانونگذار در قانون مدنی، موارد انحلال قراردادها را پیش بینی کرده است. بنابراین چنانچه پس از وقوع عقد لازم، یکی از طرفین قرارداد به هر علتی، تمایل به برهم زدن قرارداد داشته باشد، صرفا در صورت داشتن شرایط و موارد انحلال، قادر به انجام این امر، خواهد بود. موارد انحلال قراردادهای لازم، عبارت از اقاله یا تفاسخ، فسخ و انفساخ است.
اقاله یا تفاسخ، یکی از راه های برهم زدن عقود و قراردادهای لازم بوده و به معنای رضایت دو طرف، برای برهم زدن عقد واقع شده است. در اقاله، هر دو طرف قرارداد، با رضایت، اراده خود را بر برهم زدن عقد اعلام کرده و چنانچه ثمن و مبیعی نیز رد و بدل شده باشد، بازگردانده خواهد شد.از دیگر راه های برهم زدن قرارداد، فسخ بوده که برخلاف اقاله، نیاز به تراضی و رضایت دو طرف، جهت انجام آن نیست. در فسخ، یکی از طرفین قرارداد به واسطه حقی که به موجب شرط ضمن عقد یا داشتن یکی از خیارات قانونی نظیر خیار غبن فاحش، خیار تاخیر ثمن، خیار تبعض صفقه و خیار حیوان دارد، اقدام به برهم زدن یکجانبه معامله می کند. خیار به معنای اختیاری است که قانونگذار برای برهم زدن معامله پیش بینی کرده و در صورتی قابل اعمال است که شرایط اعمال آن، وجود داشته باشد.
از دیگر راه های برهم زدن عقود و قراردادهای منعقد شده، انفساخ است. در انفساخ، برهم خوردن قرارداد منعقد شده، به واسطه اعمال اراده یکجانبه یا دوجانبه طرفین قرارداد نیست؛ بلکه یک عامل خارج از اراده طرفین، یعنی یک عامل قهری نظیر جنون یکی از طرفین قرارداد، سبب برهم خوردن معامله و انحلال آن می شود.بنابراین با توجه به ذکر موارد انحلال قرارداد، در تعریف اقاله می توان گفت که اقاله، نهادی حقوقی برای برهم زدن قرارداد منعقد شده، با رضایت و تراضی دو طرف معامله است و پس از اعمال آن، عقد واقع شده، برهم خورده و اثر خود را نسبت به آینده، از دست خواهد داد. 

  شرایط اقاله 
شرایط اقاله شامل موارد ذیل است:
تراضی هر دو طرف قرارداد برای اقاله: اولین شرط از شرایط اعمال اقاله، تراضی یعنی توافق کردن هر دو طرف عقد، برای انجام اقاله است و بدین منظور، هر دو طرف، باید، اراده خود را اعلام کنند.
رضایت کامل بر انجام این امر و مکره نبودن در اقاله: از جمله شرایط اقاله، این است که هیچ یک از دو طرف، با فشار و اکراه، رضایت خود را بر اقاله اعلام نکرده باشد؛ چراکه در این صورت، اقاله صحیح نخواهد بود.اهلیت داشتن برای انجام اقاله: اهلیت در قانون به معنای داشتن عقل، بلوغ و اختیار است. چنانچه یکی از طرفین قرارداد، در هنگام انعقاد عقد، اهلیت داشته، اما در زمان اقاله، اهلیت خود را از دست داده باشد، برای مثال، مجنون شده و قدرت تعقل منطقی خود را از دست داده باشد، اقاله صحیح نخواهد بود.

 آثار اقاله
از دست رفتن اثر عقد: اولین و مهمترین اثر اقاله، از دست رفتن اثر عقد، از زمان برهم خوردن آن، نسبت به آینده است و اعمال آن، نسبت به گذشته و قبل از تاریخ انجام اقاله اثری نخواهد داشت. یعنی اگر شخصی نیمی از تعهد خود برای نقاشی خانه را انجام داده باشد، بابت کار خود، مستحق مزد بوده و این گونه نیست که اقاله، اثر قرارداد را نسبت به گذشته، از بین ببرد و فقط از زمان اقاله، دیگر ملزم به ایفای تعهد خود نیست. برهم خوردن عقد: یکی دیگر از آثار اقاله، این است که به واسطه اعمال آن، عقد واقع شده، به هم خواهد خورد و دیگر، طرفین قرارداد ملزم به انجام تعهد خود نیستد. بر این اساس، چنانچه ثمن و مبیعی بین طرفین رد و بدل شده باشد، آنها باید، اقدام به بازگرداندن آن، به یکدیگر کنند.نکته قابل توجه این که، انحلال قرارداد به واسطه اقاله، با بطلان و تعلیق آن تفاوت دارد. در بطلان قرارداد، برخلاف اقاله، اثر ازبین رفتن عقد، نسبت به گذشته نیز هست و در تعلیق، قرارداد، اصلا از بین نخواهد رفت، بلکه صرفا به دلیل وجود مانعی، اجرای آن متوقف شده و بعد از ازبین رفتن مانع، باید اجرای آن ازسر گرفته شود.

 کدام قراردادها را نمی توان اقاله کرد؟
مستثنیات اقاله عبارت از عقد وقف، عقد نکاح و عقد ضمانت است.وقف، عبارت است از اینکه شخصی، اصل و عین مال خود را نگه دارد و استفاده از منافع آن را برای اشخاص محصور و معین یا نامحصور و نامعینی قرار دهد. با توجه به مواد قانون مدنی، طرفین عقد وقف، امکان برهم زدن آن را با تراضی یا همان اقاله نخواهند داشت.عقد نکاح دائم یا موقت، عقدی است که طرفین به موجب آن به زوجیت یکدیگر در می آیند. برهم خوردن عقد ازدواج موقت و دائم، شیوه های مخصوص خود را دارد و جز با اعمال این شیوه ها، قابل انحلال نیست. عقد دائم، با طلاق یا وجود موارد فسخ و عقد موقت، با بذل مدت و انقضای مدت منحل می شود.ضمانت در حقوق، به معنای عقدی است که به موجب آن، در پرد
اخت دیون یا انجام تعهدی، ذمه کسی به دیگری منتقل شود؛ به اصطلاح، بعد از ضمانت، دیگر، شخص اولی که از او ضمانت می شود، مدیون نخواهد بود. با این توضیح و از آنجا که ما نمی توانیم بدون رضایت شخصی، مجددا او را مدیون کنیم، اقاله، در عقد ضمانت پذیرفته نیست. یعنی، ضامن و طلبکار نمی توانند با تراضی، عقد ضمانت را بر هم زده و مجددا شخصی که از او، ضمانت شده است را متعهد و مدیون کنند.شایان ذکر است که ضمانت در سیستم بانکی، به صورت نقل ضمه به ضمه نیست و با وجود ضمانت، شخصی که از او ضمانت شده است، همچنان مدیون محسوب می شود. 

امتیاز کاربران

ستاره فعالستاره فعالستاره فعالستاره فعالستاره فعال