«حمایت» نظرات کارشناسان در خصوص پیامدهای عرضه شرکتهای دولتی در قالب ETF را بررسی کرد
پذیرهنویسی نخستین صندوق قابل معامله در بورس (ETF) دولتی مرتبط با سهام دولت در بانکهای تجارت، ملت، صادرات و بیمههای اتکایی امین و البرز از امروز یکشنبه 14 اردیبهشت آغاز میشود و پیش بینی می شود به دلیل موج تقاضا در بازار سرمایه، شاهد بزرگترین فروش سهام باشیم. برآوردهای اولیه نشان از ارزش ۱۶ هزار میلیارد تومانی این فروش عمومی دارد که قرار است با ۲۰ درصد تخفیف به مردم و با سقف سرمایه گذاری برای هر کد ملی تا دو میلیون تومان واگذار شود. هرچند بهرهمندی از موج رونق بازار سهام به لحاظ تامین مالی برای دولت گام مهمی محسوب میشود، اما به دلیل برخی پیامدهای این نوع از واگذاری از جمله چالش حکمرانی این شرکت ها در آینده انتقاداتی به آن وارد است. همچنین فروش غیرتدریجی و با تخفیف سهام دراین نوع واگذاری از دیگر اشکالاتی است که کارشناسان به این نوع عرضه وارد می دانند.
طبق اطلاعیه وزارت اقتصاد، پذیره نویسی واحدهای این صندوق برای اشخاص دارای کد بورسی از طریق کارگزاری های بورس و سامانه های آنلاین معاملاتی و درگاه های غیرحضوری و حضوری بانک های منتخب و برای اشخاص فاقد کد بورسی، از طریق درگاه های غیرحضوری و حضوری بانک های منتخب صورت می پذیرد. شروع پذیره نویسی از تاریخ 14 اردیبهشت و پایان پذیره نویسی 31 اردیبهشت خواهد بود.
همچنین طبق اطلاعیه دوم وزارت اقتصاد که در تاریخ نهم اردیبهشت ماه منتشر شد؛ بانک های ملی، سپه، مسکن، کشاورزی، رفاه کارگران، ملت، تجارت، صادرات و قرض الحسنه مهر ایران به عنوان بانک های منتخب، آماده پذیره نویسی متقاضیان خریداری واحدهای سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) هستند.
خطا از نگاه حکمرانی شرکتی
بسیاری از کارشناسان معتقدند آنچه تحت عنوان ETF معرفی شده و قرار است به بازار عرضه شود، ویژگیهای اصلی ETF را نداشته و عمدتا شبیه به یک شرکت سرمایهگذاری یا هلدینگ است که مدیران آن را افرادی غیر از مالکان این شرکت سرمایهگذاری تعیین میکنند.
از سویی دیگر به گفته آنها برخلاف شرکتهای سرمایهگذاری و هلدینگها که الزامات موجود در قانون تجارت بر آن حاکم است، در ساختار پیشنهادی، خود دولت چارچوب حکمرانی موردنظر خود را طراحی کرده که این مساله مشکلاتی برای دولت و شرکت های واگذار شده خواهد داشت.
پیش بینی ادامه روند افزایش تقاضای سهام
بااین حال پیش بینی ها از تقاضای بالا برای خرید این سهام ها حکایت دارد. بازار سرمایه روزهای پررونقی را سپری می کند و تقاضا برای ورود به این بازار افزایش قابل ملاحظه ای پیدا کرده است. شاخص بازار در ۴۰ روز اول سال ۷۱ درصد رشد را به ثبت رساند و طبق آخرین گزارش ها تعداد سهامداران بورس به 15 میلیون نفر رسیده است. روز گذشته نیز شاخص کل این بازار با بیش از ۳۸ هزار واحد صعود وارد کانال ۹۰۰ هزار واحدی شد و پیش بینی می شود این رقم به یک میلیون واحد نیز برسد.
حرکت قطار توسعه بازار سرمایه از سال گذشته آغاز شد و دامنه آن به سال جاری هم رسید. به طوری که شاخص کل بورس که معاملات سال گذشته بورس را از ارتفاع ۱۷۸ هزار و ۶۵۹ واحد آغاز کرد، با ۳۳۴هزار و ۲۴۱واحد رشد، معادل ۱۸۷ درصد افزایش را به ثبت رساند.
شاخص بورس در مدت ۲۰ روز معاملاتی فروردین سال جاری، با ثبت بیش از ۲۲۹ هزار واحد رشد، بازدهی ۴۴.۶۵ درصدی را نصیب سرمایهگذاران کرد. همچنین شاخص کل که معاملات امسال بورس را از ۶۴۵ هزار و ۷۶۳ واحد آغاز کرد، در ۲۰ روز معاملاتی فروردین با ۲۲۹ هزار و ۲۲ واحد رشد، معادل ۴۴.۶۵ درصد افزایش را به ثبت رسانده و به ۷۴۱ هزار و ۹۲۳ واحد رسید.
البته روند صعودی شاخص ادامه دارد و در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته بازار کار خود را درحالی به پایان برد که شاخص کل در آستانه ورود به ۹۰۰ هزار واحد قرار گرفت. اما رشد بیوقفه بازار سرمایه در یک روی سکه قرار دارد و روی دیگر این سکه افزایش قابل توجه متقاضیان ورود به این بازار است. به طوریکه در این حوزه هم مانند صعود شاخص، شاهد اتفاقات تاریخی بودیم. به طوریکه تعداد ثبت نام کنندگان در طول فروردین ماه سامانه سجام ۱۸ برابر نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافت. در ۲۵روز نخست امسال تعداد ۶۵۱ هزار و ۹۵۹ نفر در سامانه سجام ثبت نام کردند تا تعداد کل ثبت نام کنندگان در این سامانه از مرز ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر عبور کند.
بررسی ها نشان می دهد دلیل بسیاری از افراد حفظ سرمایه در مقابل تورم است و انتظار کسب سودی بین ۲۰ تا ۶۰۰ درصد را از این بازار دارند.
توصیه های کارشناسی به تازه واردها
حسین خزلی، فعال بازار سرمایه با اشاره به افزایش 20 برابری قیمت برخی از سهم ها به سهامداران تازه وارد توصیه کرد که برای خرید سهام با منابع زیر 500 میلیون تومان، صندوقهای سرمایهگذاری را انتخاب کنند.
بهگفته خزلی یکی از این صندوقها، صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت است که شبیه سپردههای بانکی سوددهی دارند اما نوسان قیمت واحدها و مقدار سوددهی که دارند، کمتر است، بهعنوان نمونه اگر بانکها بین 15 تا 18 درصد سود میدهند، این صندوقها بین 20 تا 23 درصد سود ماهانه میدهند.
وی افزود: «این نوع صندوقها برای کسانی که سپردهگذار بانکی هستند و میخواهند ماهانه سود دریافت کنند و امورات خود را بگذرانند، مناسب است.»
خزلی دسته دوم را صندوقهای در سهامی اعلام میکند که مدیر صندوق منابعی را که از مردم جمعآوری میکند با مدیریت و تخصص خود در انواع سهمها سرمایهگذاری میکند.
وی افزود: «از آنجا که بورس و سهمها نوسان دارد، قیمت واحدهای این صندوقها هم نوسان دارد ولی برای افراد ریسکپذیرتر و کسانی که حوصله، وقت و تخصص پیگیری بورس را ندارند و مستقیم نمیتوانند سرمایهگذاری کنند، مناسب است.»
این فعال بازار سهام به دسته دیگری از صندوقهای سرمایهگذاری اشاره کرد و گفت: «این صندوق ها، صندوقهای مختلط یا هیبرید است. در صندوقهای مختلط یا هیبرید، نیمی از منابع در اوراق با درآمد ثابت و نیمی دیگر در سهام سرمایهگذاری میشود. این صندوقها ریسک کمتری دارند و احتمال نوسان واحدها هم در آنها کمتر از سهام اما بیشتر از اوراق با درآمد ثابت است.»
همچنین طبق اطلاعیه دوم وزارت اقتصاد که در تاریخ نهم اردیبهشت ماه منتشر شد؛ بانک های ملی، سپه، مسکن، کشاورزی، رفاه کارگران، ملت، تجارت، صادرات و قرض الحسنه مهر ایران به عنوان بانک های منتخب، آماده پذیره نویسی متقاضیان خریداری واحدهای سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) هستند.
خطا از نگاه حکمرانی شرکتی
بسیاری از کارشناسان معتقدند آنچه تحت عنوان ETF معرفی شده و قرار است به بازار عرضه شود، ویژگیهای اصلی ETF را نداشته و عمدتا شبیه به یک شرکت سرمایهگذاری یا هلدینگ است که مدیران آن را افرادی غیر از مالکان این شرکت سرمایهگذاری تعیین میکنند.
از سویی دیگر به گفته آنها برخلاف شرکتهای سرمایهگذاری و هلدینگها که الزامات موجود در قانون تجارت بر آن حاکم است، در ساختار پیشنهادی، خود دولت چارچوب حکمرانی موردنظر خود را طراحی کرده که این مساله مشکلاتی برای دولت و شرکت های واگذار شده خواهد داشت.
پیش بینی ادامه روند افزایش تقاضای سهام
بااین حال پیش بینی ها از تقاضای بالا برای خرید این سهام ها حکایت دارد. بازار سرمایه روزهای پررونقی را سپری می کند و تقاضا برای ورود به این بازار افزایش قابل ملاحظه ای پیدا کرده است. شاخص بازار در ۴۰ روز اول سال ۷۱ درصد رشد را به ثبت رساند و طبق آخرین گزارش ها تعداد سهامداران بورس به 15 میلیون نفر رسیده است. روز گذشته نیز شاخص کل این بازار با بیش از ۳۸ هزار واحد صعود وارد کانال ۹۰۰ هزار واحدی شد و پیش بینی می شود این رقم به یک میلیون واحد نیز برسد.
حرکت قطار توسعه بازار سرمایه از سال گذشته آغاز شد و دامنه آن به سال جاری هم رسید. به طوری که شاخص کل بورس که معاملات سال گذشته بورس را از ارتفاع ۱۷۸ هزار و ۶۵۹ واحد آغاز کرد، با ۳۳۴هزار و ۲۴۱واحد رشد، معادل ۱۸۷ درصد افزایش را به ثبت رساند.
شاخص بورس در مدت ۲۰ روز معاملاتی فروردین سال جاری، با ثبت بیش از ۲۲۹ هزار واحد رشد، بازدهی ۴۴.۶۵ درصدی را نصیب سرمایهگذاران کرد. همچنین شاخص کل که معاملات امسال بورس را از ۶۴۵ هزار و ۷۶۳ واحد آغاز کرد، در ۲۰ روز معاملاتی فروردین با ۲۲۹ هزار و ۲۲ واحد رشد، معادل ۴۴.۶۵ درصد افزایش را به ثبت رسانده و به ۷۴۱ هزار و ۹۲۳ واحد رسید.
البته روند صعودی شاخص ادامه دارد و در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته بازار کار خود را درحالی به پایان برد که شاخص کل در آستانه ورود به ۹۰۰ هزار واحد قرار گرفت. اما رشد بیوقفه بازار سرمایه در یک روی سکه قرار دارد و روی دیگر این سکه افزایش قابل توجه متقاضیان ورود به این بازار است. به طوریکه در این حوزه هم مانند صعود شاخص، شاهد اتفاقات تاریخی بودیم. به طوریکه تعداد ثبت نام کنندگان در طول فروردین ماه سامانه سجام ۱۸ برابر نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافت. در ۲۵روز نخست امسال تعداد ۶۵۱ هزار و ۹۵۹ نفر در سامانه سجام ثبت نام کردند تا تعداد کل ثبت نام کنندگان در این سامانه از مرز ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر عبور کند.
بررسی ها نشان می دهد دلیل بسیاری از افراد حفظ سرمایه در مقابل تورم است و انتظار کسب سودی بین ۲۰ تا ۶۰۰ درصد را از این بازار دارند.
توصیه های کارشناسی به تازه واردها
حسین خزلی، فعال بازار سرمایه با اشاره به افزایش 20 برابری قیمت برخی از سهم ها به سهامداران تازه وارد توصیه کرد که برای خرید سهام با منابع زیر 500 میلیون تومان، صندوقهای سرمایهگذاری را انتخاب کنند.
بهگفته خزلی یکی از این صندوقها، صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت است که شبیه سپردههای بانکی سوددهی دارند اما نوسان قیمت واحدها و مقدار سوددهی که دارند، کمتر است، بهعنوان نمونه اگر بانکها بین 15 تا 18 درصد سود میدهند، این صندوقها بین 20 تا 23 درصد سود ماهانه میدهند.
وی افزود: «این نوع صندوقها برای کسانی که سپردهگذار بانکی هستند و میخواهند ماهانه سود دریافت کنند و امورات خود را بگذرانند، مناسب است.»
خزلی دسته دوم را صندوقهای در سهامی اعلام میکند که مدیر صندوق منابعی را که از مردم جمعآوری میکند با مدیریت و تخصص خود در انواع سهمها سرمایهگذاری میکند.
وی افزود: «از آنجا که بورس و سهمها نوسان دارد، قیمت واحدهای این صندوقها هم نوسان دارد ولی برای افراد ریسکپذیرتر و کسانی که حوصله، وقت و تخصص پیگیری بورس را ندارند و مستقیم نمیتوانند سرمایهگذاری کنند، مناسب است.»
این فعال بازار سهام به دسته دیگری از صندوقهای سرمایهگذاری اشاره کرد و گفت: «این صندوق ها، صندوقهای مختلط یا هیبرید است. در صندوقهای مختلط یا هیبرید، نیمی از منابع در اوراق با درآمد ثابت و نیمی دیگر در سهام سرمایهگذاری میشود. این صندوقها ریسک کمتری دارند و احتمال نوسان واحدها هم در آنها کمتر از سهام اما بیشتر از اوراق با درآمد ثابت است.»